می كنند كشنده " عشق " به مفهومی است كه فيلسوفان از آن دم می‏زنند و
آنرا اوج حيات و حد اعلای شور زندگی می‏خوانند ، از او به عنوان معلم و
مربی ، الهام بخش و كيميا ياد می‏كنند ، و كسی را كه همه عمر از آن بی‏
نصيب مانده است ، لايق انسانيت نمی شمارد .
يادآوری دو نكته لازم است يكی اينكه تفكيك عشق از شهوت و اينكه عشق ،
هم از لحاظ كيفيت ، هم از لحاظ هدف با شهوت حيوانی و جنسی مغاير است‏
از آن جمله مسائل روحی است كه با اصول ماترياليستی سازگار نيست ، ولی‏
به هر حال مورد قبول كسانی است كه در مسائل روحی مادی فكر می‏كنند ، راسل‏
يك جا اعتراف می‏كند كه : می‏گويد : " عشق چيزی بالاتر از ميل به روابط
جنسی است " ( 1 ) . در جای ديگر می‏گويد : " عشق برای خود غايت و اصول‏
و اخلاق خاصی دارد كه بدبختانه تعاليم مسيحيت از يك طرف و عناد عليه‏
اصول اخلاق جنسی كه قسمتی از نسل جوان امروز طالب آنند ( و خود راسل آتش‏
افروز اين عناد است ! ) از طرف ديگر ، آنها را تحريف و واژگون می‏سازد
" ( 2 ) .

نكته ديگر اينكه به نظر می‏رسد اين حالت روحی كه مغاير با شهوت جنسی لا
اقل از لحاظ كيفيت و هدف شناخته شده است دو نوع است و به دو صورت‏
مختلف ظهور می‏كند ، يكی به صورت حالت پر شور و پر سوز و گدازی كه در
نتيجه دور از دسترس بودن محبوب و هيجان فوق العاده روح و تمركز قوای‏
فكری در نقطه واحد از يك طرف ، و حكومت عفاف و تقوی به روح عاشق از
طرف ديگر ، تحولات شگرفی در روح ايجاد می‏كند ، احيانا نبوغ ميافريند . و
البته هجران و فراق شرط اصلی پيدايش چنين حالتی است و وصال مدفن آن‏
است و لااقل مانع است كه به اوج شدت خود برسد و آن تحولات شگرفی كه‏
مورد نظر فيلسوفان است به وجود آورد .
اين گونه عشقها بيشتر جنبه درونی دارد ، يعنی موضوع خارجی بهانه‏ای است‏
برای اينكه روح از باطن خود بجوشد و برای خود معشوقی آنچنانكه دوست دارد
بسازد ، و از ديدگاه خود آنطور كه ساخته نه آنطور كه هست ببيند ، كم كم‏
كار به جائی می‏رسد كه به خود آن ساخته ذهنی خو می‏گيرد و آن خيال را بر
وجود واقعی و خارجی محبوب ترجيح می‏دهد .
نوع ديگر آن مهر و رقت و صفا و صميميتی است كه ميان

آتشين‏تر می‏كند بر خلاف اين نوع از عشق كه ما آنرا صفا و صميميت می‏ناميم‏
و اختصاص به زوجين دارد در اثر وصال و نزديكی كمال می‏يابد .

نوع اول در حقيقت پرواز و كنش و جذب و انجذاب دو روح متباعد است و
نوع دوم وحدت و يگانگی دو روح معاشر ، فرضا كسی در نوع اول ترديد كند ،
در نوع دوم نمی‏تواند ترديد داشته باشد .
در آيه قرآن آنجا كه پيوند زوجيت را يكی از نشانه‏های وجود خداوند حكيم‏
عليم ذكر می‏كند ، با كلمه مودت و رحمت ياد می‏كند چنانكه می‏دانيم ،
مودت و رحمت با شهوت و ميل طبيعی فرق دارد ، می‏فرمايد : "
" ومن آياته ان خلق لكم من انفسكم ازواجا وجعل بينكم موده ورحمه "" .
يعنی يكی از نشانه‏های خداوند اين است كه از جنس خود شما برای شما
جفت آفريده است ، و ميان شما و آنها مهر و رأفت قرار داده است .
مولوی چه خوب اين نكته را دريافته است آنجا كه می‏گويد :

اين چنين خاصيتی در آدمی است مهر ، حيوانرا كم است ، آن از كمی‏
است

ويل دورانت اين صفا و صميميت را كه پس از خاتمه شهوت نيز دوام پيدا
می‏كند اين طور توصيف می‏كند :
" عشق به كمال خود نمی رسد مگر آنگاه كه با حضور گرم و دلنشين خود
تنهائی پيری و نزديكی مرگ را ملايم سازد ، كسانيكه عشق را فقط ميل و
رغبت می‏دانند فقط به ريشه و ظاهر آن می‏نگرند ، روح عشق حتی هنگامی كه‏
اثری از جسم بجا نمانده باشد باقی خواهد بود .
در اين ايام آخر عمر كه دلهای پير از نو با هم می‏آميزند ، با شگفتگی‏
معنوی ، جسم گرسنه به كمال خود می‏رسد " ( 1 ) .
با همه اختلافی كه ميان اين دو نوع عشق وجود دارد و يكی مشروط به هجران‏
است و ديگری به وصال ، يكی از نوع ناآرامی

و كشش و شور است و ديگری از نوع آرامش و سكون ، در يك جهت مشتركند .
هر دو گلهای با طراوتی می‏باشند كه فقط در اجتماعاتی كه بر آنها عفاف و
تقوی حكومت می‏كنند می‏رويند و می‏شكفند محيطهای جنسی يا شبه اشتراكی جنسی‏
نه قادرند عشق باصطلاح شاعرانه و رمانتيك به وجود آورند ، و نه می توانند
در ميان زوجين آنچنان صفا و رقت و صميميت و وحدتی كه بدان اشاره شد به‏
وجود آورند .

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: